1. Δεν επιτρέπεται οποιαδήποτε μεταβίβαση της κυριότητας μέρους ή όλου του γηπέδου, στο οποίο ο ιδιοκτήτης σχημάτισε ή αναγνώρισε κοινόχρηστους χώρους που τυχόν σχηματίστηκαν χωρίς τη θέλησή του (ιδιωτικές οδούς, πλατείες κλπ), ή δεν τους σχημάτισε ούτε τους αναγνώρισε, αλλά επιδιώκει το σχηματισμό ή την αναγνώρισή τους με τη μεταβίβαση αυτή. Στην έννοια του σχηματισμού κοινόχρηστων χώρων περιλαμβάνεται ο περιορισμός ή η παραίτηση δικαιωμάτων στα παραπάνω γήπεδα που γίνεται με οποιονδήποτε τρόπο, με ιδιωτική πρωτοβουλία ή συμφωνία, με σκοπό τον άμεσο ή έμμεσο σχηματισμό των χώρων αυτών. Κάθε μεταβίβαση της ακυρότητας που γίνεται κατά παράβαση των παραπάνω διατάξεων είναι αυτοδικαίως άκυρη. Η διάταξη αυτή περί ακυρότητας ισχύει και αν ακόμη δεν έχει γίνει σε κάποια επίσημη πράξη σαφής μνεία του σχηματισμού των παραπάνω κοινόχρηστων χώρων, αλλά εμμέσως προκύπτει από τις μεταβιβάσεις που έγιναν ότι αυτές έχουν σκοπό το σχηματισμό των χώρων αυτών και εν γένει την εφαρμογή ιδιωτικού σχεδίου ρυμοτομίας.
2. Για τα εντός των εγκεκριμένων σχεδίων πόλεων γήπεδα επιτρέπεται, με ορισμένες προϋποθέσεις και όρους, η παρέκκλιση από τις διατάξεις της προηγούμενης παραγράφου μέχρι οποιοδήποτε βαθμό. Τα σχετικά με την παρέκκλιση και τις προϋποθέσεις και όρους αυτής κανονίζονται με ΠΔ, που εκδίδονται μετά από σύμφωνη γνώμη του ΚΣΧΟΠ εφάπαξ για κάθε πόλη, κώμη κλπ ή για κάθε τμήμα τους ή και για κάθε ειδική περίπτωση.
3. Οι διατάξεις της παρ.1 δεν ισχύουν προκειμένου περί γηπέδων που καλλιεργούνται και βρίσκονται εκτός των εγκεκριμένων σχεδίων πόλεων, στα οποία σχηματίζονται ιδιωτικές οδοί για μεταφορά των προϊόντων, εφόσον εκ των πραγμάτων προκύπτει ότι ο σχηματισμός έχει σκοπό μόνο τη μεταφορά αυτή και όχι την εφαρμογή ιδιωτικού σχεδίου ρυμοτομίας και τη βάσει αυτού κατάτμηση των γηπέδων σε μικρά τμήματα. Επίσης δεν ισχύουν οι διατάξεις της ίδιας παρ.1:
α) για κάθε περαιτέρω μεταβίβαση της κυριότητας γηπέδων, των οποίων έχει ήδη αυτή μεταβιβαστεί κατά παράβαση των διατάξεων της παραπάνω παραγράφου, πριν από την ημερομηνία που ορίζεται στην παρ.5 εφόσον δεν επέρχεται αύξηση της επιφάνειας των κοινόχρηστων χώρων που σχηματίστηκαν με ιδιωτική πρωτοβουλία πριν την ημερομηνία αυτή, και β) ως προς τα εντός των εγκεκριμένων σχεδίων πόλεων γήπεδα, στα οποία σχηματίστηκαν με ιδιωτική πρωτοβουλία, πριν από την οριζόμενη στην παρ.5 ημερομηνία, κοινόχρηστοι χώροι (ιδιωτικές οδοί κλπ), εφόσον η κυριότητα τμημάτων των γηπέδων αυτών μεταβιβάστηκε ήδη πριν από την ημερομηνία αυτή και δεν έχει γίνει μεταγενέστερα αύξηση των κοινόχρηστων χώρων που σχηματίστηκαν αρχικά.
4. Ο Υπουργός Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων 'Εργων αποφαίνεται ύστερα από γνώμη του ΚΣΧΟΠ για την εφαρμογή των διατάξεων του παρόντος άρθρου, αν η μεταβίβαση της κυριότητας γηπέδου έγινε με σκοπό το σχηματισμό σε αυτό κοινόχρηστων χώρων και εν γένει την εφαρμογή ιδιωτικού σχεδίου ρυμοτομίας ή για απλή μεταφορά προϊόντων, αν έχει γίνει ή όχι αύξηση της έκτασης των κοινόχρηστων αυτών χώρων και ποια είναι η θέση και η έκταση αυτών και ειδικότερα πότε υπάρχει περίπτωση εφαρμογής των εξαιρέσεων α και β της προηγούμενης παραγράφου. Σε περίπτωση ενστάσεων των ενδιαφερομένων ο Υπουργός μπορεί να αναθεωρήσει την αρχική απόφασή του μόνο μία φορά. Περίληψη των παραπάνω αποφάσεων του Υπουργού και της σχετικής γνωμοδότησης του ΚΣΧΟΠ δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
5. Οι απαγορεύσεις του άρθρου αυτού ισχύουν από την 1-6-24 εκτός από αυτές που αφορούν σε γήπεδα που βρίσκονται εκτός των πόλεων, κωμών κλπ και εκποιούνται με βάση μη εγκεκριμένα σχέδια οικισμών για τα οποία οι απαγορεύσεις ισχύουν από την 1-3-24.
πηγή:http://www.domiki.gr/content/kpn/text_4b/0.htm#411
|
Το πρόβλημα των κοινοχρήστων
δρόμων στην εκτός σχεδίου δόμηση
Από τον Αλεξάκη
Εμμ. του Ιω., τοπογράφο μηχανικό
Ο Νόμος 3212/2003 εισήγαγε σημαντική αλλαγή στο τρόπο έκδοσης οικοδομικών
αδειών. Παράλληλα μεταξύ άλλων, καθόρισε απαίτηση για την αρτιότητα σε
νεοδημιουργούμενα γήπεδα εκτός σχεδίου και εκτός ορίων οικισμών, την ελάχιστη
έκταση 4000 τ.μ. με ελάχιστο πρόσωπο σε κοινόχρηστο δρόμο 25 μ.
Σε λίγο χρόνο το αποτέλεσμα από την τεθείσα απαίτηση προσώπου σε κοινόχρηστο
δρόμο είναι η δημιουργία πολλαπλών προβλημάτων στους υπαλλήλους των Πολεοδομιών
για την ερμηνεία και εφαρμογή των σχετικών διατάξεων, και στους πολίτες των
οποίων τα γήπεδα δεν είναι πλέον άρτια, σύμφωνα με κάποιες ερμηνείες που
δίνονται και των οποίων οι οικοδομικές άδειες δεν εκδίδονται.
Επιθυμώντας να βοηθήσω στην αντιμετώπιση του προβλήματος, καταγράφω τις
παρακάτω σκέψεις και προτάσεις επισημαίνοντας τις ουτοπίες που οδηγούν κάποιες
ερμηνείες.
Κοινόχρηστοι δρόμοι κατά το ΓΟΚ ’85 είναι οι:
1. Εθνικοί που ορίζονται με Π.Δ.
2. Επαρχιακοί που ορίζονται με απόφαση Υπουργού Συγκοινωνιών.
3. Δρόμοι που ενώνουν οικισμούς μεταξύ των και με Διεθνείς, Εθνικές, Επαρχιακές
οδούς και αναγνωρίζονται ως κύριοι ή μοναδικοί, με απόφαση Νομάρχη (ΦΕΚ
270/85).
4. Οριακοί δρόμοι σχεδίου πόλεως, που καθορίζονται με τη κύρωσή του και έχουν
τεθεί σε κοινή χρήση.
5. Δρόμοι που επιτρέπουν τη πρόσβαση σε ακτές, αρχαιολογικούς χώρους, σημαντικά
δημόσια έργα.
6. Αγροτικοί δρόμοι προϋφιστάμενοι του 1923.
7. Δρόμοι που έχουν τεθεί σε κοινή χρήση με οιανδήποτε νόμιμο τρόπο.
Στη καθημερινή πρακτική μας οι Τοπογράφοι Μηχανικοί που συντάσσουν διαγράμματα
για διάφορες χρήσεις αλλά και κατά τις διατάξεις του Ν. 651/77, διαγράμματα που
επισυνάπτονται στα συμβόλαια χαρακτηρίζουν τους δρόμους χρησιμοποιώντας τους
διαχωρισμούς Εθνικός – Επαρχιακός – Δημοτικός – Αγροτικός και Ιδιωτικός δρόμος.
Η ερμηνεία για τον Εθνικό και τον Επαρχιακό είναι δεδομένη δηλαδή νομοθετημένη.
Δεδομένη είναι επίσης και η ερμηνεία για τον ιδιωτικό δρόμο που δεν αφορά και
τόσο την Πολεοδομία, αφού είναι ο εσωτερικός δρόμος ενός ακινήτου.
Ως Δημοτικοί δρόμοι καταγράφονται από τους Τοπογράφους που ακολουθούν τους «πολεοδομικούς»
χαρακτηρισμούς στις υπεύθυνες δηλώσεις του Ν651/77, όλοι οι δρόμοι εντός
σχεδίου πόλεως και εντός ορίων οικισμού και για τους δρόμους αυτούς, δεν
υπάρχει αμφισβήτηση αφού μπορούν να προσδιοριστούν με ακρίβεια.
Σύμφωνα με το χαρακτηρισμό του Π.Δ. 25 έως 28/28-11-1929 και το Ν. 3155/1955,
φέρονται ως δημοτικοί όλοι οι δρόμοι μέσα στα όρια του Δήμου, ανεξάρτητα αν
κατά τα προηγούμενα χαρακτηρίστηκαν αλλιώς και αυτό γιατί το ενδιαφέρον
εντοπίζεται στις αρμοδιότητες της συντηρήσεως των οδών που αφορά το Π.Δ. του
1929 και το Ν. 3155.
Η έννοια του αγροτικού δρόμου
Η έννοια του αγροτικού δρόμου δεν είναι καθορισμένη. Μια αρκετά πετυχημένη κατά
την άποψη προσέγγιση, η οποία καλύπτει αρκετά αλλά όχι πλήρως τη
πραγματικότητα, δίδεται με την απόφαση Ειρηνοδικείου Μάσσητος 44/1982, ΝοΒ 31,
σελ. 261. Η διαδικασία κατά την απόφαση της δημιουργίας αγροτικών δρόμων,
ξεκινά με το ότι κάποιοι παρόδιοι βάζουν την απαιτούμενη έκταση κατά τμήματα σε
κάποια χρονική στιγμή για την εξυπηρέτηση των αναγκών των δικών τους κτημάτων
και δημιουργούνται δίοδοι στην αρχή σαν «ιδιωτικοί δρόμοι» , αλλά μεταβάλλονται
στη συνέχεια σε κοινοχρήστους εφόσον δίδονται σε δημόσια χρήση και θεραπεία
δημοσίου συμφέροντος, και με τα χρόνια (εξ αμνημονεύτων χρόνων) δε θυμάται
κανείς «ποιος προσέφερε» και «τι προσέφερε». Ετσι κατά την απόφαση
δημιουργούνται οι αγροτικοί δρόμοι.
Η διαχρονική αλλαγή της έννοιας του αγροτικού δρόμου
Η διαδικασία που περιγράφει η παραπάνω απόφαση είναι κοντά στη πραγματικότητα
και θα μπορούσε να περιγράφει πληρέστερα την έννοια του αγροτικού δρόμου αν
λάμβανε υπόψη της ότι διαχρονικά η έννοια της αγροτικής οδού έχει αλλάξει,
πράγμα που ακριβώς πρέπει και σήμερα να αντιληφθούμε όλοι όσοι ερμηνεύουμε
πολεοδομικές διατάξεις και καλό είναι και ο νομοθέτης να τα λάβει υπόψη του σε
μελλοντικό του έργο.
Ο αγροτικός δρόμος του 1923
Ο αγροτικός δρόμος, ο προϋφιστάμενος του 1923 είναι το σημερινό μονοπάτι που
εξυπηρετεί το «έμφορτο ζώο», καθώς το 1923 κυκλοφορούν πεζοί και ζώα και
ελάχιστα κάρα και αυτά μόνο κοντά στο Ηράκλειο για μεταφορά κυρίως ασβέστη,
άμμου, πέτρας και των τοπικών προϊόντων, για τις ανάγκες δόμησης και φόρτωσης
στα καράβια. Να θυμίσουμε ότι ακόμα το 1923 η επικοινωνία των μεγάλων πόλεων
της Κρήτης γίνεται μεταξύ των ακτοπλοϊκά.
Για να βοηθήσουμε την αντίληψη ότι ο αγροτικός δρόμος του 1923 ήταν αυτό που
λέμε σήμερα «μονοπάτι» θα καταφύγουμε στην σύγκριση με την Βασιλική Οδό
Ηρακλείου Αγίου Νικολάου που πολλοί από εμάς έχουμε εντοπίσει σε δουλειές κατά
τόπους και η οποία είχε πλάτος λιγότερο από 3 μέτρα ή να καταφύγουμε σε
μαρτυρίες χανιατζήδων αυτών των ετών ή παλαιοτέρων. Όταν η Βασιλική (τότε
Εθνική) οδός έχει μέγιστο πλάτος περίπου 3 μέτρα παίρνουμε αίσθηση
της τότε αγροτικής οδού.
Οι αποτυπώσεις για τις διανομές των ανταλλαξίμων γίνονται μετά το 1930. Σε
αυτές αφήνονται όπου δεν προϋπάρχουν, δρόμοι με πλάτος 2 έως 3 μέτρα, σε ελάχιστες δε
μεγάλες αρτηρίες με πλάτος μεγαλύτερο. Οι μεταφορές στη περίοδο αυτή συνεχίζουν
να γίνονται με ζώα και περισσότερα κάρα.
Οι αγροτικοί δρόμοι του 1945
Το 1945 έχουμε την πρώτη αεροφωτογράφηση του ελληνικού χώρου, και εύκολα
ελέγχεται ότι από τους σημερινούς αγροτικούς δρόμους υπάρχει λιγότερο από το
εάν τρίτο σε μήκος όπως στατιστικά έχω μετρήσει ο ίδιος.
Μεταπολεμικά, καθώς εντείνεται η ανάπτυξη στην Ελλάδα και χρησιμοποιείται το
αυτοκίνητο όλο και περισσότερο, οι παλαιοί διαπλατύνονται από τις τοπικές
κοινωνίες. Στόχος η ευκολότερη πρόσβαση με τα ζώα και για να είναι δυνατή η
χρήση του αυτοκινήτου και των λοιπών μηχανικών μέσων.
Η βεβαίωση νόμιμης διάνοιξης - Πρόταση
Παράλληλα διανοίγονται νέοι δρόμοι για αγροτική χρήση και οι οποίοι σήμερα
θεωρούνται πολεοδομικά αυθαίρετοι αφού δεν προυπάρχουν του 1923 και αφού μέχρι
τώρα δεν έχει οριστεί μία διαδικασία βεβαιώσεως ότι διανοίχτηκαν νόμιμα. Ακριβώς
εδώ εντοπίζεται το πρόβλημα και εδώ χρειάζεται η ερμηνεία για τη νόμιμη
δημιουργία.
Η άποψή μου είναι ότι θα πρέπει με ευρεία αντίληψη να γίνεται αποδεκτό ότι
είναι νόμιμα δημιουργημένος ένας αγροτικός δρόμος και είναι κοινόχρηστος ,
εφόσον έχει τεθεί σε κοινή χρήση, δηλαδή να πληρούνται οι παρακάτω προϋποθέσεις
, οι οποίες πρέπει να βεβαιώνονται, προς τη Πολεοδομική Αρχή, κατόπιν αυτοψίας,
από το οικείο ΟΤΑ:
• Να είναι δυνατή η πρόσβαση στο καθένα, δηλαδή να κυκλοφορούν άτομα μέσα με τα
σύγχρονα μέσα μεταφοράς, που σημαίνει με ένα ελάχιστο πλάτος τουλάχιστο 3.5 μ. ώστε να μπορούν να
διασταυρώνονται οχήματα .
• Να συντηρείται και να επιβλέπεται από τον οικείο Δήμο.
• Να είναι διαθέσιμος για την ανάπτυξη δικτύων του οικείου ΟΤΑ (ύδρευση,
άρδευση, αποχέτευση κλπ.)
• Να είναι διαθέσιμος για την ανάπτυξη άλλων κοινωφελών δικτύων (ΔΕΗ, ΟΤΕ,
κλπ.).
Ο παραλογισμός
Εάν δεν αναγνωρίσουμε σαν νομίμως υφισταμένους κοινόχρηστους δρόμους, τους
ονομαζόμενους Αγροτικούς δρόμους, φτάνουμε σε διάφορους παραλογισμούς όπως ο
ακόλουθος:
Την εντός οικισμού περιοχή διασχίζουν δρόμοι που συνεχίζουν στην εκτός ορίων
οικισμού περιοχή, συνδεόμενοι με το λοιπό δίκτυο.
Στο τμήμα που είναι εντός ορίων οικισμού, οι δρόμοι αυτοί έχουν πολεοδομική
οντότητα επειδή είναι Δημοτικοί, ενώ μόλις βγει κανείς εκτός ορίων οικισμού,
δεν έχουν πολεοδομική οντότητα, αμφισβητείται η νόμιμη ύπαρξή τους (Θεέ και
Κύριε !) και πρέπει ο ιδιώτης να αποδείξει ότι ο ίδιος δρόμος υφίσταται
νομίμως.
Ο ερμηνείες
Ο παραλογισμός αυτός νομίζω ότι δείχνει πως δε πρέπει κανείς να περιμένει τη
νομοθέτηση ίσως και αυτονόητων πραγμάτων, που έχει υποχρέωση να κάνει η
πολιτεία. Ο υπάλληλος της Πολεοδομίας μπορεί και πρέπει να δίνει ερμηνείες
πάντα μέσα στο πλαίσιο του Νόμου, αλλά όχι με απαίτηση αυστηρής επικύρωσης κάθε
περίπτωσης από τον ίδιο το νομοθέτη. Το δικαίωμα και η υποχρέωση του υπαλλήλου
για ερμηνεία των διατάξεων είναι και αυτονόητο αλλά προκύπτει και από το άρθρο
25 του δημοσιοϋπαλληλικού κώδικα.
Η ουτοπία
Αν δεν υπήρχε η δυνατότητα της ερμηνείας της νομοθεσίας και μέναμε
προσκολλημένοι στο τύπο, δεν θα έπρεπε να έχει διαπλατυνθεί με πρωτοβουλία
ιδιωτών κανείς δρόμος που υπήρχε το 1923 γιατί απαγορεύεται κατά το γράμμα του
Νόμου οι ιδιώτες να φαρδύνουν το δρόμο. Συνακόλουθα δεν θα μπορούσαν σήμερα να κυκλοφορούν
με οχήματα.
Η μετάθεση του προβλήματος στους Δήμους
Οι Δήμοι σήμερα κατ’ ανάγκη έχουν ξεκινήσει και δίνουν βεβαιώσεις στο πνεύμα
της νομιμοποίησης και μάλιστα υπερβάλλοντας συμπληρώνουν για όλους τους δρόμους
ότι προϋφίστανται το 1923.
Αναγκάζονται οι δήμαρχοι να παρανομούν , για να καλύψουν τις ανάγκες δηλαδή της
ζωής να δίνουν ψευδείς βεβαιώσεις , για τις οποίες είναι εκτεθειμένοι οι ίδιοι.
Το χειρότερο όμως είναι ότι οι οποίες βεβαιώσεις θα χρησιμοποιηθούν κάποια
στιγμή σαν αποδεικτικό σε άλλη χρήση και θα δημιουργήσουν κάπου αλλού πρόβλημα.
Και όλα αυτά επειδή δεν έχει ξεκαθαριστεί νομοθετικά μέχρι σήμερα το αυτονόητο.
Η ολοκληρωμένη λύση
Παράλληλα με την νομοθετική κάλυψη του καυτού προηγούμενου θέματος πρέπει να
τολμήσει η πολιτεία στην θετική αντιμετώπιση των κατατμήσεων συνδυάζοντας το με
δημιουργία κοινοχρήστων χώρων.
Πρέπει δηλαδή προσδιοριστούν και να προδιαγραφούν από Νομοθέτημα οι απαιτήσεις
που πρέπει να τηρούνται σε δημιουργία αγροτικών δρόμων και άλλων κοινοχρήστων
χώρων προ πάσης κατατμήσεων.
Η δημιουργία των κοινοχρήστων θα πρέπει να πάψει να αποτελεί αμάρτημα.
Απαιτείται να οριστούν οι κανόνες του «ενεργώ και αναπτύσσω» αντί του
«απαγορεύω και καταδικάζω» αλλά αυτό ίσως είναι θέμα που θα δούμε άλλη φορά.
πηγή:http://archive.patris.gr/articles/46810#.WsR7-NSLSYY
|
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου